Stel: u wil enkele documenten laten vertalen naar het Frans en het Engels. U kiest resoluut voor een professionele aanpak en wil dus een beroep doen op een vertaler of vertaalbureau. Een vlugge zoektocht op het web brengt u bij diverse vertaalbureaus die u allemaal kwaliteit, lage prijzen en snelle levering beloven. Maar welk van die bureaus moet u nu kiezen? En kunnen die bureaus hun beloftes eigenlijk waarmaken?

Enkele weken geleden woonde ik een conferentie bij van GentVertaalt, een groep die – what’s in a name – vertalers en taalprofessionals samenbrengt en in Gent is ontstaan. En ook al heb ik de hele dag door veel boeiende gesprekken gehad en heel wat bijgeleerd, toch was het voornamelijk de eerste lezing die me is bijgebleven. Hierin vertelde collega Tony Parr over zijn experiment: in de hoedanigheid van mystery shopper had hij een vertaling aangevraagd bij meerdere vertaalbureaus en een enkele freelancer. Toen hij het opzet van zijn experiment uit de doeken deed, klonk er in de zaal al wat gegniffel. Al die zelfstandige vertalers waren natuurlijk ten zeerste benieuwd naar de resultaten.

En die waren op zijn zachtst gezegd verrassend. Ik stel u hierbij dan ook graag enkele conclusies voor die uit dit onderzoek naar voren zijn gekomen. Let wel: het ging hier om een kleinschalig onderzoek waarbij vijf Nederlandse en drie Engelse bureaus en vertalers de opdracht hebben uitgevoerd. Ik hoop dan ook van harte dat de initiatiefnemers deze test ooit op grotere schaal zullen herhalen, zodat de resultaten veralgemeend kunnen worden.

De meeste vertaalbureaus beloven u uitstekende vertalingen, tegen lage prijzen en ook nog ’s snel geleverd. Mooie uitgangspunten om de resultaten even onder de loep te nemen, dacht ik zo.

Kwaliteit

Wie een vertaling nodig heeft, wil natuurlijk dat die inhoudelijk en stilistisch in orde is. Probleem: niet iedereen heeft voldoende kennis van de doeltaal om de kwaliteit van het eindresultaat te kunnen inschatten. Dit bleek ook uit het experiment: de kwaliteit was in geen enkel geval echt hoog. In het beste geval waren de vertalingen ok, in het slechtste geval ging het om een (misschien door de machine vertaald) misbaksel. Maar het zag er Engels uit en de zogenaamde klant had onvoldoende kennis van het Engels om in te zien dat de kwaliteit van de vertalingen vaak meer dan ondermaats was.

Wie er dan als beste uit de bus kwam? De freelance vertaler uit het Verenigd Koninkrijk. Hiermee wil ik natuurlijk niet zeggen dat alle freelance vertalers het beter doen dan bureaus; integendeel zelfs, velen onder ons werken natuurlijk ook voor bureaus … maar het stemt toch tot nadenken.

Prijs

U wil een goede vertaling en u wil er geen fortuin aan uitgeven. Snap ik. Anderzijds heeft kwaliteit z’n prijs. Maar als u, zoals hierboven gezegd, niet kan inschatten of de kwaliteit voldoet, kan u ook helemaal niet weten of u een faire prijs betaalt. Dus ja, dan wordt het moeilijk.

De vertaalbureaus uit het experiment hanteerden heel diverse prijzen, grofweg tussen € 72 en 300. De duurste vertaling was jammer genoeg niet de beste … Hoe kan u dan weten of de prijs die u betaalt, min of meer correct is? Door u ervan te verzekeren dat de vertaling nog wordt nagelezen. Ook dit is een belofte die veel vertaalbureaus blijkbaar niet kunnen waarmaken, zo bleek uit de vertalingen die voor het experiment werden afgeleverd.

Snelle levering

Wanneer u uw website of bedrijfsbrochures vernieuwt en deze graag in meerdere talen beschikbaar stelt, schakel dan op tijd een vertaler in. Sowieso werkt iedereen liever met een comfortabele deadline en geeft dit ook de mogelijkheid om extra vragen te stellen, eventueel nog wijzigingen in de brontekst aan te brengen enz.

Voor veel vertaalbureaus is “snelle levering” een belangrijke USP. Mooi. Anderzijds betekent dit ook dat een vertaler zoals ik of een van mijn gewaardeerde collega’s gevraagd wordt om onder tijdsdruk te werken. Niet dat we dat per se erg vinden, maar we kunnen het onmogelijke niet waarmaken. Een bureau dat belooft uw document van 3000 woorden binnen de dag te kunnen leveren, is niet te vertrouwen. Voor de vertaling alleen al is immers anderhalve dag nodig (er wordt uitgegaan van een gemiddelde vertaalcapaciteit van 2000 woorden per dag), maar wanneer moet die revisie dan nog gebeuren?

Probeer dus, indien mogelijk, voldoende tijd uit te trekken voor de vertaling. Zo verhoogt u alvast de kansen op een vertaling van goede kwaliteit, verloopt de samenwerking met de vertaler vlotjes en blijft uw professionele reputatie onberispelijk.

Vertaalbureau of freelance vertaler?

Ook al werk ik als zelfstandige en hou ik van het contact met directe klanten, toch betekent dit niet dat ik elke samenwerking met de vertaalbureaus afkeur. Vooral met kleinschalige vertaalbureaus, ieder met hun eigen specialisatie, heb ook ik goede ervaringen. En het is vaak gewoonweg zo dat grote projecten sneller beheerd worden door een projectmanager. Die projectmanager is dan niet per se actief in een bureau, maar kan ook een zelfstandig vertaler zijn die houdt van organiseren en coördineren.

Mijn tip voor u is dan ook: kijk verder dan de eerste pagina zoekresultaten op Google. De grote bureaus met een budget voor marketing en SEO zijn hier natuurlijk massaal aanwezig. Maar zoals uit het bovenstaande experiment bleek, staat groot hier niet per se gelijk aan goed.

Hoe vindt u dan een vertaler die u wél kan vertrouwen? Vraag eens rond bij vrienden, familie en in uw professioneel netwerk. De kans is groot dat zij u kunnen doorverwijzen naar een vertaler met wie ze zelf goede ervaringen hebben, iemand die uw project met zorg op zich zal nemen. Iemand die doet wat hij of zij belooft, quoi.